Trà laphet yay cổ điển của Miến Điện là sự pha trộn của sữa cô đặc, sữa đặc có đường và trà đen.
Kéo những chiếc ghế gỗ thấp ra khỏi chiếc bàn vuông ngắn, một nhóm đàn ông mặc longyi ngồi trong quán trà ngoài trời ở trung tâm thành phố Yangon, Myanmar. Chỉ vài phút sau, những tách trà bằng sứ đầy laphet yay bốc khói được mang ra, đây là trà ngọt của Miến Điện được pha cẩn thận với trà đen, sữa đặc và sữa đặc có đường, họ bắt đầu trò chuyện.
Từ những vỉa hè đông đúc của Yangon đến những ngôi làng nhỏ ở bang Kachin cực bắc của đất nước, các quán trà đã là một phần lâu đời trong lịch sử văn hóa của Myanmar. Nghệ sĩ Kaung Kyaw Khine, 35 tuổi, người đầu năm nay đã xuất hiện trong một chương trình nghệ thuật ở Yangon tập trung vào các quán trà, cho biết: “Các quán trà không chỉ là nơi mọi người đến để mua thức ăn ngon, rẻ. Đó là một phần của văn hóa, lịch sử của chúng tôi và là nơi mọi người tìm đến để chia sẻ mọi vấn đề trong cuộc sống.” Một số nhà sử học nói rằng chất xúc tác chính cho Cuộc nổi dậy 8888 khét tiếng của Myanmar — hàng trăm nghìn người trên khắp đất nước đã nổi dậy chống lại sự cai trị của quân đội vào năm 1988 — bắt nguồn từ cuộc ẩu đả nổ ra trong quán trà ở Yangon về việc nên chơi loại nhạc nào bởi hai thanh niên (một trong số đó là con trai của một quan chức quân đội).
Một cậu bé làm việc tại quán trà Morning Star Cafe ở Yangon đun trà và đổ sữa đặc vào tách trà. Ảnh: NPR
Các quán trà ở Myanmar do cả nam và nữ làm chủ, nhưng khách hàng chủ yếu là nam giới. Nhưng gần đây, các quán trà ở Yangon còn thiếu cả những người trẻ. Kyaw Moe Khine, nghệ sĩ 21 tuổi cho biết: “Tôi nghĩ hầu hết những người trẻ tuổi đều dành thời gian ở trung tâm thương mại, câu lạc bộ, quán bar hoặc những địa điểm ít được biết đến hơn mà họ lựa chọn”. “Tôi lớn lên lang thang ở các cửa hàng cho thuê sách và phim, và bắt đầu lang thang ở các quán cà phê Internet vào khoảng năm lớp bảy. Tôi có thể đã đến các quán trà nếu tất cả mọi người từ những nơi đó đều đến đó.” Sự gia tăng nhanh chóng của khả năng tiếp cận Internet và điện thoại di động đều có tác động đến Myanmar. Gần đây nhất là vào năm 2011, Myanmar có dân số sở hữu điện thoại di động thấp thứ hai trên thế giới – chỉ xếp trên Bắc Triều Tiên. Sự cô lập do chế độ quân sự áp đặt và giá điện thoại cao đồng nghĩa với việc chỉ những người giàu mới có quyền sử dụng điện thoại di động. Nhưng quá trình hiện đại hóa ngày càng tăng của đất nước, cùng với giá điện thoại di động và thẻ SIM giảm mạnh, đã thay đổi điều đó. Người dân đã có cơ hội tiếp xúc với Internet và các ứng dụng mạng xã hội.
Maha Yangon là một quán trà cổ điển ở trung tâm thành phố Yangon, Myanmar. Ảnh: NPR
Htun Lynn Zaw, 21 tuổi, cho biết: “Tôi thực sự nghĩ rằng các cuộc trò chuyện trong quán trà ít phổ biến hơn kể từ khi điện thoại thông minh và Facebook bùng nổ gần đây. Mọi người và mọi thứ đều có trên điện thoại”. Kyaw Moe Khine nói: “Trẻ nhỏ bắt chước những gì chúng thấy ở những người nổi tiếng mà chúng yêu thích. “Mọi người chỉ thay đổi cùng với sự phát triển của mạng xã hội. Đó là một sự đồng hóa văn hóa nhiều hơn.”
Việc Myanmar hiện đại hóa và thay đổi, một số quán trà trên đất nước này cũng thay đổi. Htun Lyn Zaw nói: “Những người từ tầng lớp trung lưu trở lên có nhiều khả năng chọn một quán cà phê thoải mái và có điều hòa hơn là các quán trà”.
Tại trung tâm thành phố Yangon, khách hàng ghé thăm Rangoon Tea House – một ví dụ về quán trà ở Myanmar đang khám phá những phong cách mới. Ảnh: NPR
Đó là lý do tại sao tôi nghĩ rằng rất nhiều quán trà nổi tiếng như Morning Star Cafe đang cố gắng cải thiện và hòa nhập với bối cảnh.” Bước vào quán cà phê Morning Star ở thị trấn Tamwe của Yangon, khách hàng quen được chào đón bởi bàn nhựa mới và đài phun nước – khác hẳn với những quán trà truyền thống chật chội, nhộn nhịp và ồn ào. Thực đơn đồ ăn vẫn có các món truyền thống như samosas, mohinga và cơm chiên, nhưng các món phi truyền thống như cà phê và món dim sum Trung Quốc cũng được phục vụ. Min Thu, 23 tuổi, một trong những người quản lý của Morning Star Cafe, cho biết: “Chúng tôi muốn giữ đồ truyền thống, song song với việc phát triển menu các món mới để mọi người thoải mái hơn khi đến quán”.
Rangoon Tea House, do Htet Myet Oo, 26 tuổi, đồng sáng lập vào năm 2014, mang đến một phong cách hiện đại khác cho các quán trà truyền thống của Myanmar. Với quầy bar đầy đủ, chỗ ngồi có đệm và thực đơn đồ ăn phong phú kết hợp giữa truyền thống và hiện đại, quán trà giờ đây như một sự kết hợp giữa quán ăn kiểu Tây và quán trà cổ điển. “Mọi người thường đến quán trà để không gian để nói chuyện chính trị hoặc môi giới cho một thỏa thuận. Vì vậy, chúng tôi muốn tạo ra một quán trà có nhiều khía cạnh thú vị, độc đáo, thoải mái.”
Giữa bối cảnh hộp nhập với thế giới, các quán trà ở Myanmar bắt đầu phải thay đổi để tồn tại tiếp diễn với cuộc sống. Nhưng cho dù thế nào, Myanmar vẫn là đất nước có nền ẩm thực phong phú và các quán trà khó có thể biến mất bởi tập tính của người dân vẫn là tụ tập tại các quán trà để giao tiếp với nhau.
Hotline: 0877 990 990
