Hạn hán – một trong những vấn đề mà người nông dân trồng trà ở Kenya thực sự phải đối mặt khi khí hậu bị biến đổi đang tác động vào cuộc sống của họ nói riêng và nền nông nghiệp sản xuất nói chung. Thông thường, mùa mưa ở Kenya sẽ kéo dài 10 tuần, bắt đầu từ tháng 3 đến tháng 5, tuy vậy năm nay mưa đã đến chậm mất 6 tuần. Đối với nông dân trồng trà ở vùng núi này, đây thực sự là một đe dọa không chỉ với toàn bộ cuộc sống của họ mà còn ảnh hưởng tới an ninh lương thực.
Một trong những trang trại chè ở chân núi Kenya
Mimuga được biết đến là nơi có trang trại chè tốt nhất ở Imenti. Phải mất rất nhiều thời gian và công sức để cây trà cho búp đúng tiêu chuẩn, tuy vậy, khí hậu thay đổi thất thường khiến cho chất lượng trà sẽ khó duy trì được sự ổn định. “Đây mới là ngày mưa thứ 3 trong mùa, tuy nhiên lượng mưa chẳng lấy làm nhiều”, chủ trang trại trà ở Mimuga cho biết.
Kenya từng là nơi cung cấp khí hậu lý tưởng cho việc trồng chè: đất nhiệt đới, núi lửa đỏ và những ngày nắng dài. Cây bụi phát triển tốt nhất ở vùng núi, độ cao 2.000m, nhiệt độ 16C đến 29C và có lượng mưa ổn định. Điều đó có vẻ hơi lạc lõng ở Đông Phi, nhưng những yêu cầu này ngày càng trở nên không đáng tin cậy trong những năm gần đây.
Kenya từng là nơi có khí hậu lý tưởng cho việc trồng trà: khí hậu nhiệt đới, đất núi lửa đỏ và những ngày nắng dài. Cây bụi phát triển tốt nhất ở vùng núi có độ cao 2000m, nhiệt độ giao động từ 16 đến 29 độ, lượng mưa ổn định. Ở Đông Phi, điều kiện này có vẻ như lạ lùng, tuy nhiên nó cũng bắt đầu biến đổi khi lượng mưa ngày càng ít, ngày nắng kéo dài và ngày mưa ít lại, và càng trở nên bất ổn định theo các chuyên gia cảnh báo vào năm 2030.
Thu hoạch trà ở Kenya
Đầu năm nay, vào tháng 5, các chuyên gia dự đoán sản lượng trà thu hoạch được có thể giảm tới 12% do hạn hán. Hơn một nửa lượng chè của Anh được trồng ở Kenya, với 62.000 tấn được nhập khẩu vào Anh vào năm 2017, tương đương với 165 triệu cốc mỗi ngày, bằng thể tích của 20 bể bơi Olympic. Đối với những người Anh mê trà, điều này có thể dẫn tới việc tăng 40% giá trà English Breakfast. Đối với nông dân sản xuất nhỏ trồng lá cho hỗn hợp trên Núi Kenya, chi phí còn lớn hơn nhiều.
Cây Ngân Hoa có nguồn gốc từ Úc, nhưng đã nhập quốc tịch Kenya. Nông dân sử dụng nó như một hàng rào chắn gió – hoặc hàng rào voi – xung quanh bụi chè của họ
Để khắc phục hạn hán ảnh hưởng tới cây trà, người nông dân bắt đầu thay đổi cách trồng trọt, canh tác của mình dưới sự điều hành của nhãn trà Yorkshire Tea. Năm năm trước, “Chúng tôi đang nhổ cây bạch đàn vì chúng lấy nhiều nước, và chuyển sang các loài khác. Đất đã bắt đầu tốt hơn. Những cây chúng ta trồng tạo ra nhiều lớp mùn khi lá rụng. Các cây ở tầng cao hơn sẽ bảo vệ chúng tôi khỏi gió. ” Chủ trang trại Mimuga cho biết.
Patrick Kimathi cắt bỏ những loại cỏ khó ăn
Là một trong 4.000 nông hộ nhỏ ở Kenya được hưởng lợi từ dự án trồng rừng do Yorkshire Tea chỉ dẫn. Vào năm 2015, thương hiệu trà phổ biến thứ hai của Anh đã cam kết trồng một triệu cây vào năm 2020: một nửa cho các trường học và cộng đồng ở Vương quốc Anh, một nửa cho nông dân trên và xung quanh bốn khu vực trà ở Kenya và thu mua từ đó. Kết hợp với Cơ quan Phát triển Chè Kenya (KTDA) và Chương trình Trồng cây Nhỏ Quốc tế (TIST), dự án khuyến khích nông dân trồng chè quy mô nhỏ trồng những loại cây mang lại vô số lợi ích cho nông trại của họ về lâu dài bao gồm các loại cây trồng để ăn hoặc để bán (như bơ, chuối và cà chua); cây bản địa che bóng mát, chắn gió; cây cối họ có thể cắt tỉa để làm thức ăn cho gia súc; và cây cối để cố định hoặc cung cấp chất dinh dưỡng cho đất hoặc lớp phủ cho cây trồng của chúng.
Một số nông dân thiết lập vườn ươm cho cây giống của họ – chúng được trồng trên các luống hạt được nâng cao cho đến khi chúng phát triển bóng rễ và có thể được trồng lại trên mặt đất
Quan trọng hơn, việc thay đổi cách trồng cây này đang giúp Kenya chống lại biến đổi khí hậu, một thách thức thực sự đối với ngành trồng trà. Trồng cây và giảm nạn phá rừng để bảo vệ chất lượng đất. Nó cũng là phương án tốt nhất để bảo vệ sinh kế cho các nông hộ nhỏ.
– Gia đình Bắc Đỗ, lược dịch từ The Independent.
