Phao trà. Nguồn: teagardem.com
Thời nhà Minh là giai đoạn phát triển quan trọng nhất tạo nền móng cho văn hóa trà hiện đại ngày nay. Minh Thái Tổ được cho là người đã ra lệnh cải cách phương pháp chế biến trà, bãi bỏ việc làm trà bánh mà chuyển qua làm trà lá rời. Các nước chư hầu cũng được yêu cầu chỉ cống nạp lá trà. Cùng với đó, cách pha và uống trà cũng thay đổi và trở nên đơn giản hơn, đem lá trà ngâm với nước sôi trong ấm mà gọi là phao trà pháp, tức là “ngâm trà”.
Ninh Hiến Vương Chu Quyền, hoàng tử thứ 17 của Minh Thái Tổ, cũng đã mạnh dạn cải cách truyền thống uống trà rườm rà cùng các trà cụ xa hoa mỹ lệ để đề cao việc uống trà đơn giản, tập trung vào tính chất tự nhiên, mùi vị thực sự của trà. Ông đã biên soạn tác phẩm “Trà Phổ” vào năm 1440, đặt nền tảng vững chắc cho phương pháp uống trà đơn giản, tập trung vào thưởng thức hương vị tự nhiên của trà.
Với sự thay đổi cách thức sản xuất và tiêu thụ, các loại trà danh tiếng xuất hiện ngày càng nhiều. Vào thời này, đã có gần trăm loại trà nổi tiếng, hầu hết là trà lá rời, được liệt kê trong cuốn “Sự Vật Cam Châu” của Hoàng Nhất Chính.
Sự đa dạng về các chủng loại trà vào thời nhà Minh đã đạt được một bước tiến nhảy vọt thực sự. Phương pháp sao chè trên chảo đã được phát minh, thay thế cho việc hấp trà. Ngoài lục trà (trà xanh), các loại trà khác như hồng trà, thanh trà (trà ô long xanh), hoa trà lần lượt xuất hiện hoặc được tiếp tục hoàn thiện. Các hình thái sản xuất trà thông dụng như công phu, tiểu chủng, tử hào, bạch hào đã xuất hiện, làm phong phú thêm văn hóa trà và tạo động lực cho nghề trà phát triển.
Cách uống trà dưới thời nhà Minh đã có một bước phát triển mới, chủ yếu thể hiện ở việc theo đuổi nghệ thuật thưởng thức. Do không còn trà bánh nữa, cách pha trà cũng thay đổi rõ rệt từ việc sử dụng các dụng cụ uống trà bột (cối nghiền trà, bát pha trà, chổi đánh trà) sang sử dụng bộ ấm chén. Trà được pha bằng ấm sau đó rót ra các chén nhỏ để uống, tạo nền móng thúc đẩy cho nghệ thuật trà đạo công phu sau này.
Hương vị tự nhiên và phẩm chất đặc thù vùng trồng của trà được coi trọng. Khung cảnh uống trà cũng được đề cao, ưa chuộng thắng cảnh thiên nhiên như núi rừng yên tĩnh, sông hồ mênh mông, suối nước thơ mộng để cho các bậc tao nhân mặc khách vừa thưởng trà vừa ngắm cảnh.
Văn nhân thưởng trà. Nguồn: internet
Trà cũng trở thành thức uống không thể thiếu trong giao tiếp xã hội. Khách đến nhà đều được mời trà. Các trà quán được mở ra ngày càng nhiều trong dân gian, ban đầu là các trà các, trà lâu xa hoa dành cho những người chức quyền, tiền của; sau đó là các trà điếm, trà quán bán trà giá phổ thông dành cho bình dân đại chúng, đánh dấu sự chuyển tiếp từ một thú thưởng thức xa xỉ thành một thức uống thông thường, một nhu cầu phổ biến trong đời sống hàng ngày của người dân.
—
Bài viết nằm trong series “Thưởng Trà Du Ký” của tác giả Chi Nguyễn độc quyền dành cho Teacrop.
Hotline: 0877 990 990
